Treść

Wpływ na ludzki organizm
Pierwsze informacje o szkodliwości azbestu dla zdrowia pochodzą z lat 1900 - 1906. Współcześnie wiadomo, że azbest jest bardzo groźnym czynnikiem chorobotwórczym), przy czym niebezpieczeństwo pojawia się wskutek rozpylenia w powietrzu włókien azbestowych, uwalnianych w trakcie wydobycia azbestu oraz w procesie produkcji, obróbki i eksploatacji wyrobów zawierających azbest, a także podczas ich uszkodzenia lub wskutek ich korozji.
Chorobotwórcze działanie azbestu występuje w wyniku wdychania włókien zawieszonych w powietrzu (oznacza to, że dopóki włókna nie są uwolnione do powietrza nie stanowią zagrożenia dla zdrowia).

Naturalne źródła emisji włókien azbestowych w praktyce mają mniejsze znaczenie niż źródła związane z działalnością człowieka. Obecnie po zaprzestaniu produkcji wyrobów zawierających azbest tymi źródłami są:
• niewłaściwie składowane odpady azbestowe, w tym tzw. dzikie wysypiska, szczególnie w lasach i odkrytych wyrobiskach,
• użytkowanie wyrobów azbestowych co w konsekwencji prowadzi do zanieczyszczenia powietrza pyłem azbestowym w wyniku: korozji i mechanicznych uszkodzeń płyt azbestowo-cementowych, ścierania tarcz sprzęgłowych i hamulcowych,
• niewłaściwe usuwanie z dachów i elewacji wyrobów zawierających azbest,
• urządzenia grzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne i izolacje zawierające azbest. Są to źródła występujące wewnątrz pomieszczeń. Stosowanie wyrobów azbestowych, a w konsekwencji możliwość uwalniania włókien azbestu do środowiska, spowodowało wzrost zainteresowania zdrowotnymi skutkami środowiskowej ekspozycji na azbest.
Wielkość zagrożenia zdrowia zależna jest od rodzaju azbestu, wielkości włókien i ich stężenia w powietrzu oraz czasu narażenia. Wdychane z powietrzem włókna azbestowe kumulują się w płucach przez całe życie, a pierwsze objawy chorobowe mogą ujawnić się nawet po 50 latach od pierwszej ekspozycji na ich działanie. Największe zagrożenie stanowią włókna respirabilne, tzn. występujące w trwałej postaci w powietrzu i mogące przedostawać się z wdychanym powietrzem do pęcherzyków płucnych. Narażenie zawodowe na pył azbestu może być przyczyną chorób układu oddechowego tj.: pylicy azbestowej (azbestozy), łagodnych zmian opłucnowych, raka płuc oraz międzybłoniaków opłucnej i otrzewnej (nowotworów o wysokiej złośliwości).
Analizując szkodliwość azbestu i jego wpływ na organizm ludzki należy pamiętać, iż azbest jest praktycznie niezniszczalny, zaś groźny dla zdrowia ludzi jest wtedy, gdy jego elementarne włókna znajdują się we wdychanym powietrzu. Azbest zabezpieczony w sposób uniemożliwiający uwolnienie się włókien do powietrza nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia.

Polska przyjęła plan działania na rzecz kraju wolnego od azbestu. Poniżej znajduje się link zawierający informacje o „Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032"
http://www.mg.gov.pl/Bezpieczenstwo+gospodarcze/Program+Oczyszczania+Kraju+z+Azbestu
Głównym celem Programu jest usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest do 2032 r.

Azbestowe archiwum
W latach 2009-2014 Gmina Stężyca regularnie pozyskiwała środki na demontaż i utylizację materiałów zawierających azbest i tak:

• w 2009 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 3.834,47 m² płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 43,00 Mg odpadów niebezpiecznych; wyroby azbestowe zostały usunięte z 21 budynków o funkcji mieszkaniowej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 49.999,00 zł, natomiast całkowity koszt zadania wyniósł 100.238,76 zł;

• w 2010 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 5.895,60 m² płyt azbestowo-cementowych co stanowi 71,81 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 33 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 100.355 zł, z czego 50.177,50 zł stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%), natomiast całkowity koszt zadania wyniósł 145.214,19 zł;

• w 2011 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 5.204,80 m² płyt azbestowo-cementowych co stanowi 69,01 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 23 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 71.687,00 zł, z czego 35.843,50 zł stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%), natomiast całkowity koszt zadania wyniósł 103.286,50 zł;

• w 2012 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 3.698,00 m² płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 49,73 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 16 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 59.280,00 zł, z czego 29.640,00 zł stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%), natomiast całkowity koszt zadania wyniósł 84.867,56 zł;

• w 2013 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 1.032,00 m² płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 13,7 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 7 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 7.669 zł, z czego 3834 zł stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%);

•  w 2014 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 2.191,00 m² płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 29,71 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 13 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 22.005 zł, z czego 11002 zł stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%);
•  w 2015 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 1688,00 m2 płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 22,18 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 8 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji  z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 14913 zł, z czego  8736 zł  stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%);
• w 2016 roku uzyskano efekt ekologiczny w postaci usunięcia 1700,00 m2 płyt azbestowo-cementowych, co stanowi 23,733 Mg odpadów niebezpiecznych; Wyroby azbestowe zostały usunięte z 8 budynków o funkcji mieszkaniowej i gospodarczej; kwota dotacji  z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wyniosła 16138 zł, z czego  8069 zł  stanowi dotacja z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (35%);

Zobacz również: Inwestycje WFOŚiGW