Treść

Wieś Gołubie w gminie i w parafii Stężyca, ostatnio od r. 1984 już z własnym kościołem parafialnym, wcześnie weszła do źródeł historycznych. Roku 1260 książę Sambor II zapisał ją cystersom z Doberanu, którzy wówczas zakładali klasztor w Pogódkach pod Skarszewami, niebawem potem przeniesiony do Pelplina. Jednak już w r. 1284 znalazła się w dokumencie Mściwuja II i razem z całym okręgiem Pirsna przeszła w ręce Gertrudy, córki Sambora, księcia tczewskiego. Jeszcze kilka razy była przedmiotem przetargu między cystersami a prywatnymi właścicielami, by wreszcie w r. 1432 przejść na własność kartuzów. Była więc własnością kościelną.
Nazwa wsi od początku brzmiała Golubie (źr&oacute;dłowy zapis Golube), w XVI i XVII w. tylko przybierała rodzaj żeński: ta Golub albo ta Golubia, hitlerowcy zmienili r. 1942 na nic nie m&oacute;wiące Golben. Niemcy przekształcili w postać l. mnogiej Gollubien. Jest to typ nazwy dzierżawczej, a więc wskazującej na pierwotnego założyciela i właściciela, kt&oacute;rym był, jak nazwa pokazuje, niejaki Golub. Jest to imię skr&oacute;cone od pełnego imienia dwuczłonowego Gościlub jak Warlub, dający podstawę nazwie Warlubie na Kociewiu, od pełnego imienia Warcilub, Gosław od imienia Gościsław i inne. Od omawianego imienia Golub pochodzi też nazwa miasta Golub (-Dobrzyń) nad Drwęcą i nazwa wsi Golub na Mazurach. Imię było więc produktywne w nazwach geograficznych. Miejscowa wymowa też podtrzymuje etymologiczne l w nazwie, brzmi bowiem Gol&euml;bi&eacute; lub Gol&euml;bio.<br />
Po ostatniej wojnie nazwa upowszechniła się w wariancie z ł: Gołubie. Jest to wynik przesadnej troski (tzw. hiperpoprawność lub hiperkorektywność) o rdzennie polskie brzmienie nazwy. Postać (golubie) pojmowano bowiem, choć błędnie, jako wpływ niemiecki, tak jak np. w nazwie podkościerskiej wsi Lubiana z etymologicznej formy Łubiana. By więc wyzbyć się rzekomego germanizmu wprowadzono Gołubie. Niech już tak zostanie. (GK 1992, nr 11, s. 9)